حجت‌الاسلام ابراهیم اخوی، امروز ۱۸ اسفندماه در دوره آموزشی مجازی با عنوان «سبک زندگی منتظران با محوریت فرزندآوری و پرورش نسل مهدوی» که ویژه اساتید، مشاوران، اعضای انجمن زن و خانواده، کادر و طلاب مدارس علمیه خواهران لرستان برگزار شد، با بیان اینکه فرزندآوری، امری مقدس و جهادی دفاعی به حساب می‌آید، افزود: تربیت یک واجب عینی و یک ضرورت است و نمی‌شود کسی فرزندی داشته باشد و برای تربیت او گامی برندارد.
وی یادگیری و به‌کارگیری مبانی، اصول، روش‌های تربیتی به‌ویژه تربیت دینی و اخلاقی را لازم و ضروری دانست و با بیان اینکه هیچ خیری در دانش بدون فهم نیست، مسئولیت ما در این اوضاع و زمانه بیشتر است و لازم است که علمی خودساز، زندگی‌ساز و دگرساز بیاموزیم و آموزه‌های ما در حالات و رفتار ما نمود پیدا کند، تصریح کرد: تربیت امری ضروری است و والدین، مبلغان و مربیان مسئول تعلیم و تربیت نسل جدید هستند. فرزندان باید مفاهیم دینی، عبادی و اعتقادی را یاد بگیرند و این دانش باید در زندگی آنها ظهور و بروز پیدا کند و صرفا آگاهی نباشد.
این کارشناس مذهبی اظهار کرد: عوامل بیرونی در تربیت فرزندان عبارت است از خانواده، دوستان، رسانه، محیط، مدارس و مراکز دینی که این عوامل، گاهی نیز مانع محسوب می‌شوند. تربیت باید درونی باشد و در وجود آدمی رسوخ کند؛ تربیت باید درونی‌سازی بشود و نمی‌توان تنها به ظاهر اکتفا کرد.
اخوی در معرفی مهمترین روش‌های تربیتی فرزندان گفت: روش الگو بودن، الگوی عملی و همه‌جانبه، رفتار دینی، گفتار اخلاقی، زندگی اسلامی، نگاه مهدوی، سبک زندگی علوی و فاطمی به این نحو که هر کس ما را ببیند به یاد خدا و اهل بیت(ع) بیفتد، رنگ و صبغه الهی داشته باشیم.
مدرس حوزه علمیه قم اظهار کرد: با محبت افکار و ذهن‌ها شکوفا می‌شود نه با تحقیر، توهین، اصرار، زور، قهر و لجبازی. شیوه محبت، شیوه اهل بیت(ع) است و نباید از ابراز محبت خجالت بکشیم. ما می‌توانیم با زبان، بیان و رفتارمان ابراز علاقه کنیم و علاوه بر این فرزندان خود را تشویق به علم‌گرایی، آگاهی، مطالعه، توجه به خوبی‌ها کنیم.
ضرورت موعظه و نصیحت، تذکر و یادآوری در تربیت فرزند
وی موعظه و نصیحت، تذکر و یادآوری را در تربیت فرزند مهم دانست و با بیان اینکه کرامت قائل شدن موجب سربلندی و عزت نفس فرزندان می‌شود، گفت: آنها نیازمند تکریم و تأیید ما هستند و در برخورد با خطاهای آنها باید مراقب باشیم، کرامت‌شان خدشه‌دار نشود و از خود مدارا و سازگاری نشان دهیم. تربیت صحیح نسل جدید از وظایف مهم والدین، مربیان و مبلغان است و آینده جامعه و ایجاد نسل سالم و صالح در گرو، تربیت ماست.
اخوی در ادامه با بیان اینکه خانواده‌ها از لحاظ تربیت فرزندان چهار قسم هستند، اظهار کرد: رفتار برخی خانواده‌ها سخت‌گیرانه، خشک و مستبدانه است که این نوع رفتار والدین با بچه‌ها نادرست است و همان‌گونه که والدین با آنها برخورد کردند، آنها نیز همان روند را برای تربیت فرزندان خود، پیش می‌گیرند.
این کارشناس مذهبی اضافه کرد: در برخی خانواده‌ها تصمیم‌گیری با یکی از والدین به‌ویژه با پدر خانواده است و فرزندان حق و جرئت اظهار نظر، نقد، ابراز عقیده ندارند و در صورت سرپیچی عقاب می‌شوند. برخی والدین دلیلی مستدل برای سخت‌گیری ندارند و دلیل‌تراشی می‌کنند و خود را منطقی می‌بیند و گاهی فرزندان خود را از فراگیری فرایض دینی نیز منع می‌کنند. سخت‌گیری بی‌حد و حصر و افراطی والدین، موجب وابستگی فرزندان به جنس مخالف و پناه بردن به دوستی‌های نامشروع، مخفی‌کاری، ریا، دروغگویی می‌شود کمااینکه این نوع رفتار والدین باعث می‌شود نوآوری و خلاقیت در فرزندان کاهش یابد، چراکه تابع بار آمده‌اند و اضطراب، افسردگی، ناامیدی و وسواس بین آنها شایع است.
وی افزود: برخی والدین نیز سهل‌گیر هستند که این نوع رفتار در مناطق شهرنشین به وفور یافت می‌شود، این‌گونه والدین به‌خاطر نیازهای ارضا نشده خود، نسبت به فرزندان سهل‌گیر هستند و آنها را آزادانه به حال خود رها می‌کنند و هرگونه امکاناتی را در اختیار فرزندان می‌گذارند. فرزندان در این نوع خانواده، پرتوقع، سرکش، مسئولیت‌ناپذیر، تنبل و بی‌عار پرورش می‌یابند.
در امر تربیت به شیوه‌های سبک زندگی سالم توجه شود
مدرس حوزه علمیه قم با بیان اینکه نوع دیگر تربیت سالم، متعادل و منطقی است، افزود: سرزندگی، اصالت، نشاط و محبت در رفتارهای چنین والدینی مشهود است، اعضای خانواده، برای یکدیگر ارزش و احترام قائل هستند؛ رنج منطقی، احساسات و انتقادات خود را محترمانه و منصفانه نسبت به یکدیگر بیان می‌کنند و واهمه‌ای ندارند، روابط هماهنگ، متحدانه و همراه با رضایت، توافق، تفاهم، عدم درگیری فراوان، دعوای معقول و همراه با معنا و در چارچوب از ویژگی‌های این دسته است.
اخوی با بیان اینکه والدین، نقش مدیر و فرمانده‌ای جذاب را به عهده دارند؛ نه ارباب و نوع مدیریت خانواده، دیکتاتوری نیست، ادامه داد: از دیگر نشانه‌های این نوع خانواده، عذرخواهی در صورت خطا، صداقت و صمیمیت، مشورت، تذکر، انذار، حمایت و تصحیح در صورت خطا، روابط امیدبخش و سالم است.
وی با یادآوری اینکه تربیت فرزندان امری است ارادی، اختیاری، غریزی و توجه به تربیت بسیار ضروری است، گفت: در امر تربیت به اراده و اختیار انسان، توجه شود، صرف آموزش کافی نیست و ارزش کار هر شخص به اختیار فرد بستگی دارد.
مدرس حوزه علمیه قم با بیان اینکه تربیت باید عقلانی، تدریجی، واقع‌بینانه و متناسب با زمانه باشد، اظهار کرد: جامع‌نگری، مصلحت‌اندیشی، میانه‌روی و اعتدال، جزء شاخصه‌های تربیت‌راسلامی است؛ در امر تربیت باید به شیوه‌های سبک زندگی سالم توجه کنیم و آنها را به‌کار ببریم، روی خودمان کار کنیم و سعی کنیم الگو باشیم.
